Digital Gaavkari News
Durgaprasad G
नमस्कार मंडळी महाराष्ट्रातील शालेय शिक्षण क्षेत्रात मोठा बदल घडणार आहे. येत्या 15 जून 2025 पासून सुरू होणाऱ्या शैक्षणिक वर्ष 2025-26 मध्ये शाळांचे वेळापत्रक बदलणार असल्याची माहिती समोर येत आहे. या नव्या वेळापत्रकानुसार, राज्यातील सर्व शाळा सकाळी 9:00 वाजता सुरू होऊन दुपारी 4:00 वाजता संपतील. हा बदल विद्यार्थ्यांच्या दैनंदिन जीवनशैलीत, शिक्षकांच्या कार्यपद्धतीत आणि पालकांच्या नियोजनात महत्त्वपूर्ण परिणाम घडवणारा ठरणार आहे. त्याबद्दलची माहिती वाचण्यासाठी हा आर्टिकल पुर्ण बाचा.
नव्या वेळापत्रकाची रचना
नव्या शैक्षणिक धोरणाच्या अंमलबजावणीच्या पार्श्वभूमीवर हे वेळापत्रक तयार करण्यात आले आहे. सोशल मीडिया आणि माध्यमांमधील अहवालांनुसार, शाळेचा दैनंदिन दिनक्रम खालीलप्रमाणे असेल:
- 9:00 AM: शाळा सुरू, प्रार्थना/परिपाठ (9:00 ते 9:25)
- 9:25 AM ते 11:25 AM: पहिल्या तीन तासिका (शिक्षण सत्र)
- 11:25 AM ते 11:35 AM: 10 मिनिटांची लघु सुट्टी
- 11:35 AM ते 12:50 PM: पुढील दोन तासिका
- 12:50 PM ते 1:30 PM: 40 मिनिटांची मोठी सुट्टी (जेवण आणि विश्रांतीसाठी)
- 1:30 PM ते 3:55 PM: शेवटच्या तासिका
- 3:55 PM ते 4:00 PM: वंदे मातरम आणि शाळा समाप्त
हा दिनक्रम सुमारे सात तासांचा असेल, जो यापूर्वीच्या काही शाळांच्या साडेचार ते पाच वाजेपर्यंतच्या वेळेपेक्षा कमी आहे. यामुळे विद्यार्थ्यांना संध्याकाळी लवकर घरी परतण्याची संधी मिळेल, ज्यामुळे त्यांना अभ्यास, खेळ आणि इतर उपक्रमांसाठी अधिक वेळ उपलब्ध होईल.
बदलामागील उद्देश
हा निर्णय घेताना शिक्षण क्षेत्रातील अनेक बाबींचा विचार करण्यात आला आहे. विद्यार्थ्यांची एकाग्रता, शारीरिक आणि मानसिक ताजेपणा, शिक्षकांच्या जबाबदाऱ्या आणि पालकांच्या सोयी यांचा अभ्यास करून हे वेळापत्रक निश्चित करण्यात आले आहे. नव्या राष्ट्रीय शैक्षणिक धोरणानुसार (NEP 2020), शिक्षण व्यवस्था अधिक विद्यार्थीकेंद्रित आणि परिणामकारक करण्यावर भर देण्यात येत आहे. याचाच एक भाग म्हणून शाळांचे वेळापत्रक सुसंगत आणि सर्वसमावेशक करण्याचा प्रयत्न आहे.
या बदलामुळे विद्यार्थ्यांना मानसिक ताण कमी होऊन शिकण्याची प्रक्रिया अधिक आनंददायी होईल, अशी अपेक्षा आहे. तसेच, शिक्षकांना शिकवण्यासाठी आणि मूल्यमापनासाठी पुरेसा वेळ मिळेल. पालकांना देखील मुलांना शाळेत पाठवणे आणि घरी आणणे सोयीचे होईल, विशेषतः शहरी भागात जिथे वाहतूक आणि वेळेचे नियोजन महत्त्वाचे आहे.
आव्हाने आणि शंका
या नव्या वेळापत्रकाबाबत काही शंका आणि प्रश्नचिन्हही उपस्थित होत आहेत. विशेषतः ग्रामीण भागात, जिथे शाळा घरापासून लांब असतात आणि विद्यार्थ्यांना प्रवासासाठी बराच वेळ लागतो, तिथे सकाळी 9:00 वाजता शाळा सुरू करणे आव्हानात्मक ठरू शकते. यासाठी शालेय वाहतूक व्यवस्था आणि स्थानिक पातळीवरील नियोजन सुधारण्याची गरज आहे.
तसेच, अभ्यासक्रम पूर्ण करण्याच्या दृष्टीने या कमी झालेल्या वेळेचा परिणाम कसा होईल, यावर शिक्षक आणि शैक्षणिक तज्ज्ञांमध्ये चर्चा सुरू आहे. काहींच्या मते, वेळेची कमतरता भरून काढण्यासाठी शिकवण्याच्या पद्धतीत बदल करावे लागतील, जसे की अधिक कार्यक्षम आणि तंत्रज्ञानाधारित शिक्षण
शासनाचे अधिकृत परिपत्रक बाक
माध्यमांमधील अहवालांनुसार ही माहिती समोर आली असली तरी, शालेय शिक्षण विभागाकडून याबाबत अधिकृत परिपत्रक अद्याप जारी झालेले नाही. लवकरच यासंदर्भात सविस्तर माहिती आणि मार्गदर्शक तत्त्वे जाहीर होण्याची शक्यता आहे. या परिपत्रकात शहरी आणि ग्रामीण भागातील शाळांसाठी वेगवेगळ्या तरतुदी आणि स्थानिक गरजांनुसार बदलांचा समावेश असण्याची शक्यता आहे.
शैक्षणिक वर्ष 2025-26 ची तयारी
नव्या शैक्षणिक वर्षाची सुरुवात 15 जून 2025 पासून होणार असून, 16 जूनपासून नियमित शाळा सुरू होतील. मात्र, विदर्भातील शाळा उष्णतेच्या कारणास्तव काही काळ सकाळच्या सत्रातच चालतील आणि 30 जूनपासून पूर्णवेळ सुरू होतील. याशिवाय, नव्या शैक्षणिक धोरणानुसार शनिवारी ‘दप्तरमुक्त’ शाळा ही संकल्पना लागू करण्यात येणार आहे, ज्यामुळे विद्यार्थ्यांचा ताण कमी होईल.
निष्कर्ष
महाराष्ट्रातील शाळांच्या वेळापत्रकातील हा बदल शिक्षण व्यवस्थेला अधिक प्रभावी आणि विद्यार्थीकेंद्रित करण्याच्या दिशेने टाकलेले महत्त्वाचे पाऊल आहे. यामुळे विद्यार्थ्यांना शिकण्यासाठी आणि वैयक्तिक विकासासाठी संतुलित वेळ मिळेल, अशी अपेक्षा आहे. मात्र, याची यशस्वी अंमलबजावणी स्थानिक पातळीवरील नियोजन, पालकांचा सहभाग आणि शिक्षकांच्या प्रशिक्षणावर अवलंबून आहे. हा निर्णय कितपत परिणामकारक ठरेल, हे येणारा काळच ठरवेल. पालक, विद्यार्थी आणि शिक्षकांनी या बदलाबाबत आपले मत व्यक्त करावे आणि शालेय शिक्षण विभागाच्या अधिकृत घोषणेकडे लक्ष ठेवावे.
तुम्हाला हा बदल योग्य वाटतो का? तुमचे मत कमेंट्समध्ये नक्की सांगा!
0 टिप्पण्या