१० फेब्रुवारी पासून कचारगढ़ यात्रा सुरु ! यात्रेत आदिवासी परंपरा, ओळख आणि एकतेचा उत्सव साजरा होणार.

Digital Gaavkari 

Durgaprasad Gharatkar 

Kachargadh Mela 2025 : भारताच्या समृद्ध आदिवासी सांस्कृतिक वारशाचे प्रतीक असलेल्या कचारगढ़ यात्रा १० फेब्रुवारी ते १४ फेब्रुवारी २०२५ दरम्यान महाराष्ट्रातील गोंदिया जिल्ह्यातील सालेकसा तालुक्यातील धनगाव येथे भरवण्यात येणार आहे. हा उत्सव गोंड आदिवासी समुदायासाठी विशेष महत्त्वाचा आहे, कारण हा उत्सव त्यांच्या उत्पत्तीस्थान असलेल्या कचारगढ़ येथील आशिया खंडातील सर्वात मोठी डोंगराळ भागात साजरा केला जातो. दरवर्षी या ठिकाणीं ४ ते ५ लाख आदिवासी लोक यात्रेदरम्यान भेट देत असतात.

कचारगढ़ यात्रेचे महत्त्व

कचारगढ़ यात्रा ही गोंड आदिवासी समुदायासाठी केवळ एक धार्मिक उत्सव नसून, त्यांच्या संस्कृती, परंपरा आणि ओळखीचे प्रतीक आहे. हा एक असा अवसर आहे, जेव्हा मोठ्या संख्येने गोंड समुदायाचे लोक एकत्र येतात आणि आपल्या देवी-देवतांची पूजा-अर्चना करतात तसेच आपल्या समृद्ध सांस्कृतिक वारशाचे प्रदर्शन करतात.

गोंडी साहित्य आणि नृत्याचे आयोजन

कचारगढ़ यात्रेदरम्यान गोंडी साहित्य महासम्मेलनाचे आयोजन करण्यात येणार आहे, ज्यामध्ये आदिवासी समाजातील विद्वान, लेखक आणि कलाकार आपले विचार आणि कलाकृती सादर करतील. याशिवाय, पारंपरिक गोंडी नृत्याचे सादरीकरणही केले जाईल, जे या यात्रेचे मुख्य आकर्षण असते.

विशेष प्रवासी रेल्वे सेवा

कचारगढ़ यात्रेत येणाऱ्या भाविकांसाठी आणि पर्यटकांसाठी दक्षिण पूर्व मध्य रेल्वेद्वारे नागपूर विभागातून विशेष प्रवासी रेल्वे सेवा विनामूल्य उपलब्ध करण्यात येण्याची शक्यता आहे. यामुळे देशभरातून येणाऱ्या भाविकांना या पवित्र स्थळापर्यंत पोहोचणे सुलभ होईल.

गोंदिया वरुन रस्ता कचारगढ़  येथे जाण्यासाठी 

गोंदिया जिल्ह्यातून कचारगढ़ (Kachargadh) येथे जाण्यासाठी प्रवास करण्याचा मार्ग खालीलप्रमाणे आहे:

गोंदिया ते कचारगढ़ प्रवास मार्ग कसा आहे पहा

गोंदिया ते सालेकसा

गोंदिया शहरातून सालेकसा येथे जाण्यासाठी रस्ता मार्ग उपलब्ध आहे.

अंतर: अंदाजे ४०-४५ किलोमीटर.

वेळ: साधारणपणे १ ते १.५ तास लागतात.

सालेकसा हे कचारगढ़ जाण्यासाठी मुख्य ठिकाण आहे.

सालेकसा ते धनगाव (कचारगढ़)

सालेकसा ते धनगाव येथे जाण्यासाठी रस्ता मार्ग आहे.

अंतर: अंदाजे १५-२० किलोमीटर.

वेळ: साधारणपणे ३०-४५ मिनिटे लागतात.

धनगाव हे गाव कचारगढ़ गुहेजवळ आहे

धनगाव ते कचारगढ़ गुहा

धनगाव गावातून कचारगढ़ गुहेपर्यंत चालत किंवा स्थानिक वाहनांद्वारे पोहोचता येते.

अंतर: अंदाजे २-३ किलोमीटर.

वेळ: साधारणपणे १०-१५ मिनिटे लागतात.

काचारगढ प्रवासाचे पर्याय

खाजगी वाहन

गोंदिया ते कचारगढ़ पर्यंत खाजगी कार, बाइक किंवा टॅक्सीने प्रवास करता येतो.

रस्ता सुधारित आहे, त्यामुळे प्रवास सुलभ आहे.

सार्वजनिक वाहतूक

गोंदिया ते सालेकसा येथे एसटी बस किंवा स्थानिक बस सेवा उपलब्ध आहे.

सालेकसा ते धनगाव येथे ऑटोरिक्षा किंवा स्थानिक वाहने उपलब्ध आहेत.

रेल्वे मार्ग

जवळचे रेल्वे स्थानक गोंदिया येथे आहे.

गोंदिया रेल्वे स्थानकावरून सालेकसा किंवा धनगाव येथे टॅक्सी किंवा बसने प्रवास करता येतो.

सर्वांना सादर आमंत्रण

मित्रांनो कचारगढ़ यात्रा ही केवळ गोंड समुदायासाठीच नाही, तर सर्व सामाजिक बांधवांसाठी खुली आहे. ही यात्रा एकता, बंधुत्व आणि सांस्कृतिक विविधतेचे प्रतीक आहे. सर्व भाविकांना १० फेब्रुवारी ते १४ फेब्रुवारी २०२५ दरम्यान या प्राचीन स्थळी येऊन या ऐतिहासिक आयोजनाचा भाग बनण्याचे सर्व आदिवासी समाजांना सादर आमंत्रण आहे.

या यात्रेत सहभागी होऊन गोंड संस्कृतीच्या या अनोख्या वारशाचा अनुभव घ्या!

कचारगढ़ गुहेचे ऐतिहासिक आणि धार्मिक महत्त्व खूप मोठे आहे. गोंड समुदायाच्या मते, ही गुहा त्यांच्या पूर्वजांच्या उत्पत्तीशी निगडीत आहे. या यात्रेदरम्यान गोंड समुदायाच्या पारंपरिक गीतांना, वाद्यांना आणि नृत्यांना विशेष महत्त्व असते. याशिवाय, येथे आदिवासी कला आणि हस्तकला प्रदर्शनाचेही आयोजन केले जाते, ज्यामुळे पर्यटकांना आदिवासी संस्कृतीचा प्रत्यक्ष अनुभव घेता येतो.

या यात्रेच्या निमित्ताने स्थानिक व्यापारी आणि कारागीरांना आपला माल विकण्याची संधी मिळते, ज्यामुळे स्थानिक अर्थव्यवस्थेला चालना मिळते. या यात्रेत सहभागी होण्यासाठी देशभरातून लाखो भाविक आणि पर्यटक येतात, ज्यामुळे हा उत्सव आणखी गाजावाजावा बनतो.

कचारगढ़ यात्रा ही केवळ एक धार्मिक उत्सव नसून, आदिवासी संस्कृतीचे संवर्धन आणि संरक्षण करण्याचे एक महत्त्वाचे माध्यमही आहे. या यात्रेत सहभागी होऊन आपण आदिवासी समाजाच्या समृद्ध परंपरा आणि संस्कृतीचा साक्षात्कार घेऊ शकता.

माहिती: दुर्गाप्रसाद घरतकर, गोंदिया, मराठी ब्लॉगर .