शेतजमीन, घर, मालमत्तेवर अतिक्रमण झालंय का ? मग जाणुन घ्या कायदेशीर मार्गाने स्वत:चा हक्क कसा मिळवाल ?

डिजिटल गावकरी
Durgaprasad Gharatkar

Measures to remove encroachment on property: नमस्कार मंडळी,अनेक लोक रिकाम्या जमिनीवर अतिक्रमण करतात आणि तात्पुरते बांधकाम करतात.

आपल्या देशभरात दररोज जमीन आणि घरांच्या ताब्याशी संबंधित कितीतरी वाद उद्भवत आहेत. या जमिनींशी संबंधित वादांबद्दल लोक पोलिस स्टेशन आणि कोर्टातही जातात.

मंडळी जमिनीवर अतिक्रमण म्हणजे एखाद्या व्यक्तीने दुसऱ्याची जमीन आणि मालमत्ता बेकायदेशीरपणे कब्जा केली आहे किंवा हडप केली आहे. सहसा एखादी व्यक्ती जमिनीवर अतिक्रमण करण्यासाठी तात्पुरते बांधकाम करते.पण जर आपल्या शेतजमीन, घर, मालमत्तेवर अतिक्रमण झालंय असेल तर आपण कायदेशीर पद्धतीने स्वतःचा हक्क कसा मिळवायचा ते जाणुन घेणार आहोत.

कायदा काय सांगतो पहा ?

भारतात जमिनीवर अतिक्रमण करणे हा गुन्हा मानला जातो. भारतीय दंड संहिता चे कलम 441 जमीन आणि मालमत्तेवरील अतिक्रमणांशी संबंधित प्रकरणांमध्ये लागू होते. जर एखाद्या व्यक्तीने चुकीच्या हेतूने आणि बेकायदेशीर पद्धतीने जमीन किंवा घर ताब्यात घेतले तर त्याला कलम 447 अंतर्गत दंड आणि 3 महिने सक्तमजुरीची शिक्षा होऊ शकते.

तुमची मालमत्ता बेकायदेशीरपणे व्यापली गेली असेल तर काय करावे ?

दरम्यान, जर कोणी तुमच्या जमिनीवर किंवा मालमत्तेवर बेकायदेशीरपणे कब्जा केला असेल तर प्रथम त्याबद्दल संबंधित अधिकाऱ्यांकडे तक्रार करा.

जमीन मालक अतिक्रमण करणाऱ्यांविरुद्ध खटला दाखल करू शकतो. न्यायालयात याचिका दाखल केल्यानंतर, न्यायालय अतिक्रमण थांबवू शकते आणि भरपाई देण्याचे आदेश देखील देऊ शकते.

जमिनी अतिक्रमणाच्या बाबतीत, न्यायालय जमिनीच्या किमतीच्या आधारे भरपाईची रक्कम ठरवते.

बेकायदेशीर कब्जा करताना तुमच्या मालमत्तेचे कोणतेही नुकसान झाल्यास, तक्रारदार ऑर्डर 39 च्या नियम 1, 2 आणि 3 अंतर्गत भरपाईचा दावा करू शकतो.

तसेच जमिनीवरील अतिक्रमणाची समस्या देखील परस्पर संमतीने सोडवता येते. यामध्ये मध्यस्थी, जमिनीचे विभाजन, मालमत्ता विकणे आणि भाड्याने देणे यासारखे पर्याय समाविष्ट आहेत.