तुमच्या गावातील सरपंच काम करत नाही का,मग वाचा सरपंच पदावरून काढून टाकण्याचे नियम 2023

सरपंच पदावरून काढून टाकण्याचे नियम 2023: तुमच्या गावातील प्रमुख काम करत नाही का, जर तसे असेल तर तुम्ही सरपंचाला पदावरून हटवण्याचा प्रयत्न करू शकता, होय, कोणत्याही ग्रामीण भागात सरपंच पदाचा मोठा वाटा असतो कारण हे पद आम्ही आपल्या ग्रामीण भागाचा विकास करायचा आहे, पण अनेकदा निवडणुकीत सरपंच पद मिळाल्यावर गावाचा विकास विसरतात.

निवडणूक जिंकल्यानंतर गावातील सरपंच गावकऱ्यांच्या समस्या ऐकून घेत नाही, ज्या कामासाठी जनतेने उमेदवाराला मतदान केले होते, सरपंच झाल्यानंतर ती कामे विसरली, तर त्याचेच हाल होत असल्याचे अनेकदा दिसून येते. जनतेला अशा सरपंचाला हटवायला आवडेल, सरपंचाला पदावरून हटवणे थोडे अवघड असले तरी अशक्य नाही.

सर्वत्र सरपंच हा सरपंच, मुखिया, प्रधान, सरपंच, हेतली, ग्रामनिरीक्षक अशा अनेक नावांनी ओळखला जातो. सरपंच हा कोणत्याही गावाचा प्रमुख असतो, जेव्हा एखाद्या गावाच्या सरपंचपदी एखाद्या व्यक्तीची नियुक्ती केली जाते, तेव्हा गावातील सर्व लोक मतदानाद्वारे सरपंचाची नियुक्ती करतात.

सरपंचाची नियुक्ती ५ वर्षांसाठी केली जाते. पण या पाच वर्षात तुमचा सरपंच गावातील लोकांचे प्रश्न सोडवत नसेल तर गावातील लोक सरपंचालाही काढून टाकू शकतात, त्यासाठी आधी तुम्हाला नियम आणि सरपंचाला हटवण्याची संपूर्ण प्रक्रिया माहित असणे आवश्यक आहे. की तुम्ही काही कारवाई करावी

सरपंच काढून टाकण्याचे नियम आणि अटी 

कोणताही सरपंच नीट काम करत नसेल, कोणताही सरपंच स्वतःसाठी किंवा कुटुंबासाठी कामासाठी पैसे वापरत असेल, कोणाशी भेदभाव करत असेल किंवा गावाच्या विकासासाठी काम करत नसेल, असे तुम्हाला वाटत असेल, तर सरपंचाला काढून टाकता येईल.

याशिवाय काही कारणांबद्दल बोला, जर एखाद्या सरपंचाने कायदा न पाळला किंवा गुन्हा केला, ज्याची तुम्हाला माहिती आहे, तर तुम्ही अविश्वास ठराव मंजूर करून सरपंचाला पदावरून हटवू शकता.

आता जाणून घेऊया सरपंचाला कोणत्या मार्गाने काढता येईल?

सरपंच पदावरून कसा काढता येईल 

एखाद्या व्यक्तीला सरपंचाला त्याच्या पदावरून हटवायचे असेल तर त्याला कोणीही सरपंच पदावरून हटवू शकत नाही, सरपंचाला त्याच्या पदावरून हटवण्यासाठी अविश्वास ठराव पास करावा लागेल.

अविश्वास ठरावातून सरपंच कसे हटवायचे ते पहा 

अविश्वास ठराव मंजूर करून तुम्ही गावातील कोणत्याही पदावरील अधिकाऱ्याला हटवू शकता, अविश्वास ठराव मंजूर करण्यासाठी गावात मतदारही आहेत, त्यापैकी दोन तृतीयांश मते सरपंचाच्या विरोधात असली पाहिजेत, किंवा आम्ही असेही म्हणू शकतो की, सरपंचाच्या विरोधात जो अविश्वास ठराव मांडायचा आहे त्यावर गावातील दोन तृतीयांश लोकांची स्वाक्षरी असली पाहिजे.

दोन तृतियांश लोक सरपंचाच्या विरोधात आणण्यासाठी तुम्ही सरपंचाला हटवण्याची कारणे लोकांसमोर आणू शकता, म्हणजेच तुम्ही सरपंचाच्या विरोधात पुरावे गोळा कराल तेव्हा लोक आपोआपच विरोधात जातील असे आम्ही म्हणू शकतो. सरपंच

गावातील सरपंचांना हटवण्यासाठी ग्रामपंचायतीच्या ३ सदस्यांना पंचायतराज अधिकारी (जिल्हा पंचायत अधिकारी) यांच्याकडे जाऊन अविश्वास ठरावाची नोटीस द्यावी लागेल, या नोटीसची जिल्हा पंचायत अधिकारी सखोल चौकशी करतील.

या नोटीसमध्ये तफावत आढळली नाही, तर जिल्हा पंचायत अधिकारी सरपंचांना नोटीस पाठवतील की तुमच्यावर अविश्वास प्रस्तावाची नोटीस आली आहे आणि त्यानंतर पंचायती राज कलमांतर्गत ३० दिवसांत बैठक घेण्यात येईल. .

या सभेची माहिती सरपंचांना 15 दिवस अगोदर द्यावी, अन्यथा सभेचा काहीही उपयोग होणार नाही.

या सभेत ⅔ ग्रामपंचायत सदस्यांनी उपस्थित राहणे आवश्यक आहे, जर ⅔ ग्रामपंचायत सदस्य या सभेला उपस्थित राहिले नाहीत, तर ही सभा ग्रामपंचायतीचा कोरम मानली जाणार नाही आणि तिला कोणतेही महत्त्व राहणार नाही.

याशिवाय ⅓ ग्रामपंचायत सदस्यांनी सरपंचाच्या विरोधात मतदान करावे, असे झाल्यास तुमच्या गावातील सरपंच काढून टाकला जाईल.

सरपंच हटवल्यानंतर नवीन सरपंच कोण होतो 

सरपंचाला तात्काळ हटवल्यानंतर उपप्रमुख सरपंचाची सर्व कामे हाताळतात आणि ६ महिन्यांच्या आत पुन्हा मतदान होऊन पुन्हा नवीन सरपंच बनवला जातो.

सरपंचाला सहजासहजी हटवता येत नाही

जर तुम्हाला सरपंचाला त्यांच्या पदावरून हटवायचे असेल तर तुमच्याकडे पुराव्यासह कारण असावे, अशा पुराव्याशिवाय अविश्वास प्रस्ताव देता येणार नाही आणि तसे केल्यास तुमच्यावर कारवाई होऊ शकते.

सरपंचाची कर्तव्ये आणि अधिकार

जर तुम्हाला एखाद्या सरपंचाला त्याच्या पदावरून हटवायचे असेल, तर तुमच्यासाठी सरपंचाचे अधिकार आणि कार्ये जाणून घेणे खूप महत्वाचे आहे, चला आता सरपंचाचे कार्य आणि अधिकार जाणून घेऊया.

• गावाचा सर्वांगीण विकास करण्याचे काम सरपंचाचे असते.
• गावातील प्रत्येक व्यक्तीला शासनाकडून दिल्या जाणाऱ्या सुविधांची माहिती देणे.
• शिक्षणाचे उत्तम व्यवस्थापन.
• आपल्या गावात पाण्याचे चांगले व्यवस्थापन ठेवा.
• गावात होणारे वाद मिटवणे.
• विकासाच्या कामात गावातील लोकांचे सहकार्य घेणे.
• चांगल्या आरोग्यासाठी चांगल्या योजना घेऊन या.
• स्वच्छता मोहीम राबवणे.

सरपंच होण्यासाठी पात्रता 

जर एखाद्या व्यक्तीला कोणत्याही पदावर नियुक्त व्हायचे असेल तर काही अटी पूर्ण केल्या पाहिजेत, महिला आणि पुरुष दोघेही सरपंच होऊ शकतात आणि सरपंच होण्यासाठी तुम्हाला ज्या काही आवश्यकतांची आवश्यकता आहे ते खाली नमूद केले आहे.

• तुमचे वय २१ वर्षे किंवा २१ वर्षांपेक्षा जास्त असणे आवश्यक आहे.
• तुम्हाला सरपंच व्हायचे असेल तर तुमचे नाव त्या ग्रामपंचायतीच्या मतदार यादीत असणे आवश्यक आहे.
• राज्य विधिमंडळाने केलेल्या कायद्यातील मागण्या पूर्ण करून सरपंच होण्यास पात्र असावे.
• सरकारी कर्मचारी नसावा.
•  सरपंच हा सरकारी कर्मचारी नसावा.
• पोलिस-प्रशासनाने दिलेले चारित्र्य प्रमाणपत्र.
• कोणत्याही बँकेत खाते.
• जंगम मालमत्ता प्रमाणपत्र.
• जात प्रमाणपत्र.
• शौचालय प्रतिज्ञापत्र.
• सरकारी नोकर नसल्याचा पुरावा.
• उमेदवाराच्या कुटुंबाची आर्थिक स्थिती.
• उत्पन्न प्रमाणपत्र.

सरपंच काढून टाकण्यासंबंधी वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न पाहा 

सरपंच पदावरून दूर करण्यासाठी काय करावे?

सरपंचाला पदावरून हटवण्यासाठी गावातील जनतेला सरपंचाविरुद्ध अविश्वास ठराव आणावा लागतो, या प्रस्तावात निम्म्याहून अधिक मते सरपंचाच्या विरोधात असायला हवीत, यासोबतच त्याविरोधात सबळ पुरावे असावेत. सरपंच

सरपंचाची तक्रार कशी करणार?

सरपंचाची तक्रार करण्यासाठी तुम्ही 181 वर कॉल करू शकता, याशिवाय तुम्ही जिल्हाधिकाऱ्यांना सरपंचाची तक्रार करणारे पत्र देखील लिहू शकता.

सरपंच कोणत्या नावाने ओळखला जातो?

सरपंचाला सर्वत्र वेगवेगळ्या नावांनी ओळखले जाते जसे- सरपंच, मुखिया, प्रधान, सरपणिया, हेताली आणि ग्राम दरोगा.

गावातील सरपंच कोण निवडतो?

ज्या गावात सरपंच निवडायचा आहे, तेथे मतदान होते ज्यात १८ वर्षांवरील लोक मतदान करतात आणि सरपंचाची निवड करतात.

सरपंचाची निवडणूक किती दिवसांनी होते?

दर 5 वर्षांनी सरपंचाची निवड केली जाते, याशिवाय सरपंचाने आपले काम नीट केले नाही तर त्याला 5 वर्षापूर्वीच काढून टाकले जाते आणि पुन्हा मतदान करून नवीन सरपंच बनवला जातो.

निष्कर्ष

 आशा करतो की आजच्या सरपंच पदाच्या नियम आणि कार्यपद्धतीवरील लेखात तुम्हाला सरपंच पदाशी संबंधित प्रत्येक प्रश्नाचे उत्तर नक्कीच मिळाले असेल. जर तुम्हाला ही माहिती आवडली असेल तर ती सोशल मीडियावर शेअर करा आणि जास्तीत जास्त लोकांपर्यंत पोहोचवा आणि तुम्हाला या सरपंचाच्या लेखासंबंधी काही प्रश्न किंवा सूचना असतील तर आम्हाला कमेंट करून सांगा आणि भविष्यात कोणत्या विषयावर तुम्हाला माहिती हवी आहे, ते पण सांगा.. ही माहिती नक्की शेअर करा.