प्रसिद्ध तबला वादक उस्ताद झाकीर हुसेन यांचे निधन: तबला आणि भारतीय शास्त्रीय संगीताला हिरा हरपला.

Source Facebook/ Jakir Hussain 

Digital Gaavkari news
Durgaprasad Gharatkar

Jakir Hussain Death: 16 डिसेंबर 2024 रोजी उस्ताद झाकीर हुसेन यांच्या निधनाने संगीत जगताने एक खरा दिग्गज गमावला. एक गुणी तबला वादक, संगीतकार आणि जागतिक फ्यूजन संगीताचे प्रणेते, हुसेन यांचे भारतीय शास्त्रीय संगीत आणि जागतिक संगीत दृश्यात योगदान अतुलनीय आहे. त्याच्या नाविन्यपूर्ण भावनेने आणि मंत्रमुग्ध करणाऱ्या कामगिरीने जगभरातील प्रेक्षकांना मोहित केले, ज्यामुळे तो आमच्या काळातील सर्वात प्रभावशाली संगीतकार बनला.

नामवंत संगीतकारांच्या कुटुंबात जन्मलेल्या हुसैन यांची प्रतिभा लहानपणापासूनच दिसून आली. त्यांचे वडील, प्रख्यात तबलावादक उस्ताद अल्ला रख यांच्या मार्गदर्शनाखाली त्यांनी औपचारिक प्रशिक्षण सुरू केले. वयाच्या 12 व्या वर्षी ते पंडित रविशंकर आणि उस्ताद अली अकबर खान यांसारख्या दिग्गजांच्या सोबतीने आंतरराष्ट्रीय स्तरावर परफॉर्म करत होते.

1973 मध्ये शक्ती या बँडमध्ये गिटारवादक जॉन मॅक्लॉफ्लिन आणि व्हायोलिन वादक एल. शंकर यांच्यासोबत हुसेनच्या अभूतपूर्व सहकार्याने जागतिक संगीताच्या दृश्यात क्रांती घडवून आणली. जॅझ आणि रॉक घटकांसह भारतीय शास्त्रीय संगीताच्या फ्यूजनने एक अद्वितीय आणि शक्तिशाली आवाज तयार केला ज्याने जागतिक प्रेक्षकांना आकर्षित केले. शक्तीच्या संगीताच्या नाविन्यपूर्ण दृष्टिकोनाने सीमारेषा ढकलल्या आणि जगभरातील असंख्य संगीतकारांना प्रेरणा दिली.

हुसेन यांचे तबल्यावरील प्रभुत्व अतुलनीय होते. त्याच्या गुंतागुंतीच्या लय, स्फोटक एकल आणि अखंड सुधारणेने वाद्याच्या अभिव्यक्त क्षमतेची संपूर्ण श्रेणी प्रदर्शित केली. अभिजात परंपरेत खोलवर रुजलेली आणि स्वतःची अनन्यसाधारण अशी विशिष्ठ शैली निर्माण करून त्यांनी परंपरेचे सहजतेने नाविन्यपूर्ण मिश्रण केले.

जाकिर हुसेन हे भारतीय संगीताचे जागतिक राजदूत

जागतिक मंचावर भारतीय शास्त्रीय संगीताचा प्रचार करण्यासाठी हुसैन यांच्या अथक प्रयत्नांमुळे त्यांना प्रचंड आदर आणि प्रशंसा मिळाली. त्यांनी विविध पार्श्वभूमीतील संगीतकारांसोबत सहकार्य केले, सांस्कृतिक विभाजने दूर केली आणि आंतरसांस्कृतिक समज वाढवली. त्याच्या कामगिरीने आणि ध्वनिमुद्रणांनी लाखो लोकांना भारतीय शास्त्रीय संगीताच्या सौंदर्याची आणि गुंतागुंतीची ओळख करून दिली.

उस्ताद झाकीर हुसेन यांचा वारसा त्यांच्या सांगीतिक कर्तृत्वाच्या पलीकडे आहे. ते एक मार्गदर्शक, नवोदित आणि संगीतकारांच्या पिढ्यांसाठी एक खरी प्रेरणा होती. त्याची संगीताची आवड, त्याच्या कलाकुसरीबद्दलचे त्याचे समर्पण आणि सीमारेषा पुढे ढकलण्याची त्याची अविचल वचनबद्धता पुढील अनेक वर्षे संगीतकारांना प्रेरणा आणि प्रभाव देत राहील.