लोकसभा निवडणूक म्हणजे काय ? लोकसभा निवडणूक कशी लढवली जाते?

लोकसभा निवडणूक म्हणजे काय ?

लोकसभा हे भारतीय संसदेचे कनिष्ठ सभागृह आहे. येथे येणारे सदस्य हे लोकांमर्फत थेट निवडून दिले जातात म्हणून तिला लोकसभा निवडणूक म्हणतात.कारण ती भारताच्या लोकांचे प्रतिनिधीत्व करते. लोकसभेच्या सदस्यांचा कालावधी हा ५ वर्षांचा असतो भारतातील प्रत्येक प्रौढ नागरिक त्यांच्या मतदारसंघात मतदान करू शकतो. लोकसभा निवडणुकीत विजयी झालेल्या उमेदवारांना 'संसद सदस्य' असे संबोधले जाते

लोकसभा निवडणुकीचे महत्त्व काय आहे?

लोकसभा निवडणूक ही भारतातील सर्वात महत्त्वाची निवडणूक आहे. या निवडणुकीतून लोकसभेचे सदस्य निवडले जातात, जे भारताच्या संसदेच्या खालच्या सभागृहाचे प्रतिनिधित्व करतात.

लोकसभा निवडणूक ही भारताच्या लोकशाहीचा पाया आहे. या निवडणुकीतून नागरिकांना आपल्या देशाचे सरकार निवडण्याचा अधिकार मिळतो. निवडणुकीद्वारे नागरिक सरकारला जबाबदार धरतात आणि देशाच्या भवितव्यावर आपला प्रभाव टाकतात.लोकसभा निवडणुकीतून निवडून आलेले सदस्य लोकसभेत बहुमत मिळवणाऱ्या पक्षाचे सरकार स्थापन करतात. सरकारचे धोरण आणि कार्यक्रम ठरवण्यासाठी लोकसभेची भूमिका महत्त्वाची असते.

लोकसभा निवडणुकीत देशातील विविध मुद्द्यांवर चर्चा आणि वादविवाद होतात. यामुळे नागरिकांना देशाच्या समस्या आणि त्यावर उपाययोजनांबद्दल लोकांमध्ये एक जागरूकता निर्माण होते.

लोकसभा निवडणुकीची प्रक्रिया काय आहे?

लोकसभा निवडणूक प्रक्रिया खालील प्रमाणे पहा या निवडणुकीवर देखरेख आणि नियंत्रण निवडणूक आयोग करतो.

निवडणूक आयोगाची घोषणा

निवडणूक आयोग निवडणुकीची तारीख आणि वेळापत्रक जाहीर करतो. यात मतदानाची तारीख, मतमोजणीची तारीख आणि इतर महत्त्वाच्या तारखांचा समावेश असतो.

2. मतदार यादीची तपासणी

निवडणूक आयोग मतदार यादीची तपासणी करतो आणि नवीन मतदारांची नोंदणी करतो.

3. उमेदवारांची निवड

राजकीय पक्ष आणि अपक्ष उमेदवार निवडणुकीसाठी उभे राहण्यासाठी अर्ज करतात.

4. प्रचार

उमेदवार आणि राजकीय पक्ष मतदारांना आकर्षित करण्यासाठी प्रचार करतात. यात सभा, रॅली, आणि इतर प्रचारात्मक उपक्रम आयोजित केले जातात.

5. मतदान

मतदार मतदान केंद्रांवर जाऊन मतदान करतात. इलेक्ट्रॉनिक व्होटिंग मशीन (EVM) आणि व्हीव्हीपॅट यांचा वापर मतदानासाठी केला जातो.

6. मतमोजणी

मतदानानंतर मतमोजणी होते. EVM मधून मतं काढून मतमोजणीची प्रक्रिया पार पडते.

7. निकाल
मतमोजणी पूर्ण झाल्यावर निकाल जाहीर केले जातात. सर्वाधिक मतं मिळवणारे उमेदवार निवडून येतात.